اثبات وقوع بیع

دعوی اثبات وقوع بیع

تعریف عقد بیع:

برای خرید و فروش هر مال، غالبا از عمل حقوقی بیع استفاده می‌شود. برای خرید و فروش اموال، می‌توان به صورت شفاهی و با گفتگو و حرف زدن یا بهصورت کتبی توافق نمود.

منظور از دعوی اثبات وقوع بیع:

در دعوی اثبات وقوع بیع، مالی به صورت توافق شفاهی به دیگری منتقل می‌شود و بعد بر سر اینکه بیع بین طرفین واقع شده است یا خیر، اختلاف پیش می‌آید، و در چنین مواقعی دعوی اثبات وقوع بیع مطرح می‌گردد. به طور مثال، یک شخص به صورت شفاهی (با حرف زدن) با برادر خود توافق می‌کند که خودرو خود را به او انقال دهد و در عوض انتقال خودرو خود، از او مبلغی را دریافت نماید. پس از مدتی شخصی که پول را دریافت کرده است از انتقال خودرو خودداری می‌کند، در اینجا شخص خریدار برای احقاق حق خود و گرفتن خودرو، دعوی اثبات وقوع بیع را مطرح می‌کند.

طرفین دعوی اثبات وقوع بیع:

طرفین دعوی اثبات بیع، خریدار و فروشنده مال مورد توافق می‌باشند.
اگر مال به نمایندگی از شخص دیگری به فروش رفته باشد، علاوه بر نماینده، مالک مال هم می‌توان به عنوان خوانده تعیین نمود.

عقد بیع را چگونه اثبات کنیم؟
مدارکی که اغلب برای اثبات عقد بیع استفاده می‌شود عبارتند از:

1. اقرار طرف دعوی به وقوع بیع: در واقع شخص خوانده که وقوع بیع را انکار کرده و موجب شده تا خواهان دعوی اثبات وقوع بیع را اقامه نماید، ممکن است در جریان دادگاه و در حضور قاضی و یا خارج از دادگاه در حضور حداقل دو شاهد، نسبت به وقوع بیع اقرار کند.

2. سند مالکیت: وجود سند عادی یا مبایعه نامه بین فروشنده و خریدار، هر چند که طرف دعوی نسبت به آن ادعای جعل، انکار و یا تردید کرده باشد. پس از کارشناسی و اثبات اصالت آن، سند موصوف دلیلی بر وقوع بیع خواهد بود.

3. شهادت شهود بر وقوع بیع: وقوع بیع را می توان با شهادت دو نفر مرد بالغ و عاقل یا یک مرد و دو زن بالغ و عاقل اثبات کرد.

4. امارات قضایی (شواهد و قرائن): در صورت عدم وجود ادله اثباتی، ممکن است شواهد و قرائنی وجود داشته باشند که بتوانند وقوع بیع را اثبات کنند. از جمله این مدارک می‌توان به صدا یا فیلم ضبط شده موقع انجام معامله یا رد و بدل کردن اسنادی مانند چک، رسید پرداخت وجه بین طرفین معامله و یا حتی به محتوای پیامک های ارسالی بین طرفین اشاره کرد.

5. سوگند: دلیلی است که در صورت عدم وجود دلایل دیگر و هرگونه شواهد و قرائنی می توان با استناد به آن به اثبات ادعا پرداخت. بنابراین خواهان می‌تواند سوگند یاد کند که عقد بیع انجام شده است.

6. همچنین ارجاع به کارشناسی: در صورت لزوم تحقیقات محلی و معاینه محل و یا درخواست استعلام های مرتبط موجود از مراجع قضایی و اداری می توانند جزء مدارک خواهان برای اثبات وقوع بیع قرار گیرند.

مرجع صالح رسیدگی به دعوی اثبات وقوع بیع:
با توجه به این که دعوی اثبات وقوع بیع می تواند نسبت به مال منقول و یا غیرمنقول اقامه شود:

1. در خصوص اموال منقول: می بایست در حوزه قضایی محل اقامت خوانده و یا محل وقوع قرارداد و یا محل تعیین شده برای اجرای تعهد اقامه دعوی گردد.

2. در خصوص اموال غیرمنقول: می بایست در دادگاه حقوقی حوزه قضایی که مال غیرمنقول در آن جا واقع شده اقامه دعوی گردد.